Γιατί μας χρειάζεται η ψυχοδιαγνωστική;
Πολλές θεωρητικές κατευθύνσεις στην ψυχοθεραπεία θεωρούν ότι η ψυχοδιαγνωστική είναι άχρηστη, ίσως και επικίνδυνη, εφόσον βάζει « ταμπέλες» σε ανθρώπους, ταμπέλες οι οποίες μας εμποδίζουν να κάνουμε επαφή με το ίδιο το άτομο ώστε να το καταλάβουμε καλύτερα.
Οντως, οι διαγνωστικές ετικέτες έχουν χρησιμοποιηθεί για να ασκήσουν εξουσία ή και βία σε ανυπεράσπιστα άτομα. Έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί για να καταστήσουν ένα ανθρώπινο ον « αντικείμενο», στερημένο από τις κοινωνικές και ανθρώπινες ιδιότητές του.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έναν διαφορετικό τύπο διάγνωσης που βασίζεται στη γνώση που έχει συσσωρευτεί τα 100 χρόνια που ασκούμε το επάγγελμα της ψυχοθεραπείας. Σύμφωνα με αυτήν την οπτική διάγνωση σημαίνει κατανόηση.
- Κατανόηση της ιδιαιτερότητας της προσωπικότητας κάθε ατόμου
- Κατανόηση της ιδιαιτερότητας των συνθηκών μέσα στις οποίες ζει
Εάν δεν κατανοήσουμε την ιδιαιτερότητα του ατόμου που έχουμε απέναντί μας μπορούμε να προχωρήσουμε σε άχρηστες ή και επιβλαβείς παρεμβάσεις.
Όταν ο κηπουρός γνωρίζει τι χρειάζεται κάθε φυτό όσον αφορά τον ήλιο, το πότισμα, τη συχνότητα του νερού και της τροφής του, το φροντίζει καλύτερα. Διαφορετικά, αν θεωρεί πως το φως και το νερό είναι απαραίτητα για όλα ανεξαιρέτως τα φυτά, μπορεί να καταστρέψει εκείνα τα φυτά που χρειάζονται σκιά ή ελάχιστο νερό.
Η ψυχοδιαγνωστική χρειάζεται να περιλαμβάνει τόσο στοιχεία από την προσωπικότητα και το αναπτυξιακό ιστορικό του ατόμου όσο και στοιχεία για το περιβάλλον του ( ρόλος στην οικογένεια, ενίσχυση ορισμένων συμπεριφορών, δευτερογενή οφέλη κλπ).
Η διαγνωστική εικόνα είναι πολύτιμη γιατί μας δίνει σε κωδικοποιημένη μορφή πολλά χρήσιμα στοιχεία για τον τρόπο προσέγγισης του συγκεκριμένου ατόμου. Παράλληλα η θεραπεύτρια αφουγκράζεται προσεκτικά τα λεκτικά και μη λεκτικά σήματα του θεραπευόμενου και ανακαλύπτει πτυχές που δεν καλύπτονται από τις υπάρχουσες θεωρίες. Υπό αυτό το πρίσμα η διάγνωση είναι μια ανοιχτή διαδικασία που τυπικά ολοκληρώνεται στο τέλος της θεραπείας.
