Σε αυτή την σειρά άρθρων του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας (ΙΨΥ) θα βλέπουμε κάθε μήνα τα σημαντικότερα γεγονότα που συμβαίνουν στον κόσμο και αξίζει να μοιραστούμε μαζί σας! Σταχυολογεί η κλινική ψυχολόγος, Τάνια Αναγνωστοπούλου.
Νέα από την διεθνή σκηνή
Ο τελευταίος μήνας του Ναβάλνι με δικά του λόγια.
Στη διεθνή σκηνή ιδιαίτερη αίσθηση δημιούργησε ο θάνατος του Ναβάλνι, ενός σύγχρονου αντικαθεστωτικού ήρωα…
Για να απαντήσουμε τι είναι η Ψυχοθεραπεία, ξεκινάμε απο τον ορισμό της. Σαν ορισμό, με απλά λόγια, η ατομική ψυχοθεραπεία αφορά την αναζήτηση βοήθειας από ένα εξειδικευμένο άτομο για την κατανόηση και επίλυση ενός προβλήματος ζωής που μας απασχολεί ή κάποιου συμπτώματος που μας δυσκολεύει.
Ενδεικτικά συμπτώματα είναι:
Το υπερβολικό άγχος.
Οι φοβίες.
Οι καταναγκασμοί.
Η κατάθλιψη.
Οι εθισμοί.
Τα προβλήματα πρόσληψης τροφής (ανορεξία ή βουλιμία).
Συνήθη προβλήματα ζωής αφορούν τις σχέσεις μας με τους άλλους, τη σχέση με τον εαυτό μας, θέματα υγείας, σημαντικές αλλαγές ή αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε στη ζωή μας κλπ.
2. Η δυσκολία στην απάντηση “Τι είναι η Ψυχοθεραπεία”
Δεν είναι εύκολο να απαντήσουμε στην ερώτηση “τι είναι η Ψυχοθεραπεία?”. Μόνο η ετυμολογία της ως «θεραπεία της ψυχής» ανοίγει μεγάλη συζήτηση! Παραδοσιακά, η ψυχοθεραπεία είναι εξέλιξη της ψυχανάλυσης. Στο τέλος του 19ου αιώνα ο Φρόυντ προσπάθησε να κατανοήσει τα ιδιόμορφα συμπτώματα της υστερίας. Γιατί ένα άτομο εμφάνιζε παράλυση στο ένα χέρι ή το πόδι, ξαφνικά έχανε την όραση ή την ακοή του, ενώ δεν υπήρχε κάποια οργανική αιτία?
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Αυτά τα ερωτήματα οδήγησαν τον Φρόυντ να αναζητήσει τη ρίζα των συμπτωμάτων στον ψυχισμό του ατόμου. Ο Φρόυντ διερεύνησε και ανακάλυψε τον ‘βυθό’ της ανθρώπινης ψυχής που χαρακτηρίζεται από πρώιμα τραύματα και συγκρούσεις. Για να ανταπεξέλθουμε σε αυτά χρησιμοποιούμε μηχανισμούς άμυνας ώστε να προστατευτούμε από τα έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα που βιώσαμε. Οι ψυχικές μας άμυνες ‘σβήνουν’ είτε το δυσάρεστο συναίσθημα είτε ολόκληρη την ανάμνηση. Ωστόσο, αυτά δεν εξαφανίζονται, αλλά επιβιώνουν στο ασυνείδητο, όπως ένα ναυάγιο στον βυθό της θάλασσας. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την Ψυχαναλυτική Διάγνωση στο βιβλίο απο τις εκδόσεις ΙΨΥ “Ψυχαναλυτική Διάγνωση“.
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του Φρόυντ είναι ότι ένα πρώιμο δυσάρεστο βίωμα με κάποιον τρόπο γίνεται ένας μαγνήτης που προσελκύει ανάλογα βιώματα και στην ενήλικη ζωή. Επιπλέον, αν δεν γίνει αντικείμενο επεξεργασίας, συνεχίζει να επαναλαμβάνεται ερήμην του ατόμου εις το διηνεκές.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ερωτική μας ζωή. Πίσω από την απογοήτευση μιας 40αρας που δηλώνει πως όλοι οι άντρες στην αρχή ενθουσιάζονται μαζί της αλλά μετά την παρατάνε για μια άλλη, κρύβεται μια ιστορία που έζησε πολύ μικρή με τους γονείς της: Ο πατέρας που εγκατέλειψε τη μητέρα για μια άλλη, ή ο πατέρας ή η μητέρα που στην αρχή ενδιαφερόταν για εκείνη, μετά έπαψαν να ενδιαφέρονται είτε γιατί χώρισαν είτε γιατί ήρθε ένα άλλο παιδί που μονοπώλησε την προσοχή τους είναι πιθανά σενάρια που ενδεχομένως βίωσε αυτή η κοπέλα μικρή.
3. Στόχος της ψυχοθεραπείας
H ψυχοθεραπεία έχει σαν στόχο να φωτίσει κομμάτια του ψυχισμού μας που δεν μας είναι εύκολα ορατά ή συνειδητά. Όσο και αν έχουμε αναλύσει από μόνοι μας τον εαυτό μας και την ιστορία μας, πάντα υπάρχουν κομμάτια που δεν γνωρίζουμε και τα οποία αναδύονται στη σχέση με έναν σημαντικό άλλο. Προκύπτει, ωστόσο, το εύλογο ερώτημα: Για ποιον λόγο να θυμηθούμε πράγματα που μας πόνεσαν, μας φόβισαν ή μας έκαναν να νιώσουμε ντροπή ή ενοχές?
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Η βασική ανακάλυψη του Φρόυντ είναι πως αν βιώσουμε και κατανοήσουμε νοητικά και συναισθηματικά τι πραγματικά μας έχει συμβεί μέσα από μια ιδιαίτερη διαδικασία, έχουμε τη δυνατότητα να απαλλαγούμε από την επανάληψη αυτών των δυσλειτουργικών συμπεριφορών. Επιπλέον, απελευθερώνεται η ψυχική ενέργεια που είχαμε επενδύσει για να διατηρούμε τους μηχανισμούς άμυνας και έτσι έχουμε περισσότερη ενέργεια στη διάθεσή μας για να είμαστε δημιουργικοί και χαρούμενοι. Ο τρόπος που χρησιμοποιεί ο κάθε θεραπευτής για να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από δυσλειτουργικές συμπεριφορές ποικίλλει ανάλογα με τη θεραπευτική του προσέγγιση.
Σε μια γυναικοκτονία δεν χάνει τη ζωή της μόνο η γυναίκα, τη χάνουν και τα παιδιά της! Το πένθος σημαδεύει την απώλεια της μητέρας τους αλλά και την απώλεια του πατέρα τους. Είναι πλέον δολοφόνος και θα παραμείνει στη φυλακή. Επιπλέον, σημαδεύει και την απώλεια της παιδικής τους ηλικίας, εφόσον δεν είναι δυνατόν να παραμείνουν παιδιά.
Σε αυτά προστίθεται και ο θόρυβος από τα αστυνομικά δελτία, τα ΜΜΕ, ο σχολικός και κοινωνικός στιγματισμός. Πολλά ερωτήματα τα βασανίζουν και δεν ξέρουν με ποιον να τα συζητήσουν.
Δεν είναι τόσο θέμα των ‘ειδικών’ αυτά τα παιδιά, όσο του σχολείου και της ευρύτερης κοινότητας. Χρειάζεται να τα αγκαλιάσουμε, η αποδοχή των συμμαθητών τους και των δασκάλων τους είναι βάλσαμο για αυτά. Υπάρχουν ψυχολόγοι στα σχολεία, εξειδικευμένοι φορείς όπως η Μέριμνα, τα Κέντρα Πρόληψης και τα Κέντρα Κοινότητας. Σε αυτά μπορούν να απευθυνθούν οι εκπαιδευτικοί και η οικογένεια για ενημέρωση και στήριξη. Τα παιδιά γυναικοκτονιών χρειάζονται στήριξη για πολλά-πολλά χρόνια, σε κάθε βήμα της ζωής τους.
Πως μπορούμε να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά;
Μπορούμε να πάρουμε απαντήσεις στον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά μέσα από το βιβλίο ‘Το πένθος στα παιδιά’ από τις εκδόσεις του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας. Στόχος του βιβλίου είναι να βοηθήσει ψυχολόγους, γονείς και εκπαιδευτικούς να προσεγγίσουν και να στηρίξουν τα παιδιά που βιώνουν μια σοβαρή απώλεια, όπως αυτή μιας γυναικοκτονίας. Επίσης ενημερώνει για το πώς να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά σε ζητήματα απώλειας και πένθους, έτσι ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις μικρές και μεγάλες απώλειες της ζωής τους.
“Στην περίπτωση βίαιου θανάτου, το παιδί αποτυπώνει τρομαχτικές εικόνες στο μυαλό του και συχνά υποφέρει από εφιάλτες το βράδυ, βιώνει δηλαδή μια μετατραυματική διαταραχή. Ακόμη και το να ακούσει για έναν βίαιο θάνατο, χωρίς να έχει εκτεθεί στη σκηνή, αφήνει στο παιδί δυσάρεστες εικόνες. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε το παιδί να μιλήσει για αυτά που είδε και άκουσε και να αναφέρει με λεπτομέρειες τις εντυπώσεις που του άφησε το τραυματικό γεγονός (Pynoos et al., 1987).
Σε περίπτωση ανθρωποκτονίας, τα παιδιά θέτουν δύσκολες ερωτήσεις. Μία από αυτές είναι «Υπέφερε;». Συχνά, επίσης, ρωτάνε «Τρόμαξε;». Σε αυτά τα ερωτήματα μπορούμε να απαντήσουμε: «Εάν πόνεσε, ήταν μόνο για λίγο και μετά όλα ηρέμησαν και δεν φοβόταν καθόλου», όπως επίσης και «Δεν είμαι σίγουρος/η, αλλά ξέρω πως όσο και αν τρόμαξε, δεν κράτησε πολύ και γνώριζε ότι εμείς τον/την αγαπάμε πολύ» (J. Johnson, 1999, σελ. 40).
Μια ιδιαίτερη περίπτωση είναι όταν ο πατέρας σκοτώνει τη μητέρα του παιδιού. Η Dora Black ( 1996), η οποία μελέτησε περισσότερες από 100 τέτοιες περιπτώσεις, αναφέρεται στην ιδιαίτερη προσοχή και εμπειρογνωμοσύνη που απαιτείται για την πρώιμη παρέμβαση κατά την εμφάνιση μετατραυματικής διαταραχής στο παιδί, καθώς και για την ένταξή του σε ένα ασφαλές συγγενικό περιβάλλον, στο οποίο οι συγγενείς θα μπορούν να έχουν άμεση συμβουλευτική όσον αφορά τη φροντίδα του. Άλλα ζητήματα αφορούν την ψυχολογική στήριξη του παιδιού σε περίπτωση που κληθεί να καταθέσει στο δικαστήριο ως μάρτυρας, ώστε να μη τραυματιστεί ψυχικά από τη διαδικασία, καθώς και την προστασία του από την πίεση των συγγενών να προσχωρήσει στις θέσεις της μιας πλευράς έναντι της άλλης.”
Ο Απρίλιος ήταν ένας δύσκολος μήνας για την Ελλάδα. Στην αρχή είχαμε τη δολοφονία της Κυριακής Γρίβα έξω από το αστυνομικό τμήμα που αναζήτησε βοήθεια και στο τέλος μια πολυσυζητημένη, σχεδόν αθωωτική, απόφαση των δικαστών για τους ένοχους της μεγάλης πυρκαγιάς στο Μάτι που κόστισε τη ζωή σε 104 ανθρώπους.
Αγιοι Ανάργυροι: «Τι πρέπει να αλλάξει για να εμποδίσουμε την επόμενη γυναικοκτονία»
Μείωση εμπιστοσύνης στους θεσμούς, που θυμίζει τα χειρότερα χρόνια της μνημονιακής κρίσης, καταγράφει έρευνα της Public Issue. Μεγάλος χαμένος η Δικαιοσύνη, την οποία εμπιστεύεται μόλις το 27% των πολιτών.
Το αφιλόξενο ελληνικό σύστημα υγείας διώχνει τα παιδιά του – Η ανυπαρξία εκπαίδευσης, οι χαμηλοί μισθοί και οι «συνθήκες πολέμου» τούς στέλνουν στο εξωτερικό – Τι λένε δύο απόφοιτοι των Ιατρικών Σχολών
Στην Ισπανία χιλιάδες διαδηλώνουν κατά του μαζικού τουρισμού ενώ εμείς χαιρόμαστε για τον μαζικό τουρισμό που βουλιάζει και αλλοιώνει τα νησιά και τις παραλίες μας…
Εφηβικός εγκέφαλος: Πώς τo πρόχειρο φαγητό προκαλεί μη αναστρέψιμες βλάβες
Αρουραίοι που ακολούθησαν διατροφή πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη στην εφηβεία τους εμφάνισαν προβλήματα μνήμης που συνεχίστηκαν και στην ενήλικη ζωή τους, σύμφωνα με νέα μελέτη
Ματ Στράσλερ: «Μια μέρα το πεδίο Χιγκς μπορεί να μας εξολοθρεύσει»
Πώς το να υπάρχουμε πάνω στη γη μας κάνει να μοιάζουμε σαν ήρωες κατασκοπικού θρίλερ που κρέμονται από ένα τρένο που τρέχει με 240 χιλιόμετρα την ώρα; Μοιάζει το σύμπαν με μια τεράστια κιθάρα; Είναι το πεδίο Χιγκς βασικά μία γιγάντια, συμπαντική σούπα;
Μέχρι πρότινος, το πένθος το κρύβαμε, το αρνιόμασταν και το αποφεύγαμε. Πιστεύαμε πως αν μιλήσουμε γι’ αυτό, εκείνο παίρνει δύναμη, βγάζει κι άλλα κεφάλια και το σπαθί που έχουμε στη φαρέτρα μας πως δεν αρκεί.
Δεν ήταν μόνο ο πόνος του βαθύς, ήταν και μια παράδοξη ντροπή που το συνόδευε. Λες και ήμασταν οι μοναδικοί με το αντίστοιχο βίωμα. Λες και αυτή η μοναξιά στο βίωμα μας έκανε αλλόκοτους, καταραμένους. Λες και δεν συμβαίνει εκ των πραγμάτων στις ζωές όλων μας. Το πένθος, όλων των ειδών των απωλειών, επικοινωνούνταν πίσω από κλειστές πόρτες. Πόρτες οικιών ανθρώπων και θεραπευτών που ερμητικά κρατούσαν τα επτασφράγιστα μυστικά του πόνου που ξεπρόβαλε. Κλείνοντας την πόρτα, έπρεπε όλα αυτά να μείνουν εκεί, έπρεπε να φαινόμαστε ατρόμητοι πίσω από τις μακιγιαρισμένες μάσκες μας. Να ξορκίσουμε το κακό επειδή δεν μιλάμε γι’ αυτό.
Και τώρα ξάφνου το πένθος είναι παντού. Αδύνατον να κλειδαμπαρωθούν οι πόρτες, ανέφικτο να συγκρατηθούν τα δακρυσμένα μάτια και τα στόματα που μιλούν για τον πόνο της απώλειας, οποιαδήποτε απώλειας. Προφανώς και δεν μας αρέσει η νέα συνθήκη. Προφανώς και αναπολούμε την ελπίδα, συμβιβαζόμενοι ακόμα και με αυτή της μακιγιαρισμένης μάσκας. Προφανώς και είναι αδύνατο το βίωμα των συνεχών απωλειών και της επαφής με την πραγματικότητα. Αλλά να γυρίσουμε πού; Στη μοναξιά των κλειδαμπαρωμένων πορτών; Στην οδυνηρή πραγματικότητα χωρίς το μοίρασμα του βιώματος; Η απόλαυση θα έρθει, είναι άλλωστε μέρος της ροής. Αλλά πώς θα βιωθεί με ανοιχτές πληγές και με διαμελισμένα άκρα που η μοναξιά και η άρνηση θα τους έχουν προκαλέσει σηψαιμία;
Η ιστορία των ανθρώπων λέει πως το τραύμα προκαλείται κυρίως από την αδυναμία διαχείρισης του τραυματικού γεγονότος. Εκ των πραγμάτων η απώλεια είναι μια πληγή. Αλλά η πληγή που δεν φροντίζεται, που αιμορραγεί και που μένει ανοιχτή είναι κι αυτή που προκαλεί τις επιπλοκές. Το μοίρασμα του βιώματος και η έκφραση των συναισθημάτων παρέχουν οξυγόνο και γιατρειά.
Είναι σαν καθαρό νερό επάνω στην πληγή, η παρουσία του άλλου που γνωρίζει πώς είναι το βίωμα που ακούει. Μας μίλησε άλλωστε, πριν από λίγο, κι αυτός για τον δικό του πόνο. Και κάπως έτσι γινόμαστε πολλοί έξω από τις κλειδαμπάρωνες πόρτες. Και κάπως έτσι το πένθος που μιλιέται, ίσως και να νικιέται.
Σε αυτή την νέα σειρά άρθρων του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας (ΙΨΥ) θα βλέπουμε κάθε μήνα τα σημαντικότερα γεγονότα που συμβαίνουν στον κόσμο και αξίζει να μοιραστούμε μαζί σας! Σταχυολογεί η κλινική ψυχολόγος, Τάνια Αναγνωστοπούλου.
Θυμάμαι ακόμη πολύ καθαρά την πρώτη πρώτη ημέρα που ξεκίνησα να δουλεύω σε κέντρο «φιλοξενίας» προσφύγων. Ένα κέντρο λίγο πιο έξω από την Αθήνα. Θυμάμαι ακόμη τις σκηνές και τα container να ξεπροβάλλουν από τη στροφή του δρόμου, τις γυναίκες με τα χρωματιστά τους φορέματα να πηγαίνουν βόλτα τα μωρά τους, παρέες αντρών να συζητάνε σε αυτοσχέδια καταστήματα και παιδιά να παίζουν σχεδόν ανέμελα στην παιδική χαρά. Κατά κάποιο τρόπο η ζωή συνεχίζεται ακόμη και στο πιο αφιλόξενο καμπ. Δυστυχώς, λίγες ώρες αργότερα έμαθα ότι στα καμπ ο πόνος βρίσκεται καλά κρυμμένος μέσα στις σκηνές. Read More “Ποιος θα φυλάξει τους φύλακες – εμπειρίες μιας ψυχολόγου από τα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων”
Για να απαντήσουμε τι είναι η Ψυχοθεραπεία, ξεκινάμε απο τον ορισμό της. Σαν ορισμό, με απλά λόγια, η ατομική ψυχοθεραπεία αφορά την αναζήτηση βοήθειας από ένα εξειδικευμένο άτομο για την κατανόηση και επίλυση ενός προβλήματος ζωής που μας απασχολεί ή κάποιου συμπτώματος που μας δυσκολεύει.
Ενδεικτικά συμπτώματα είναι:
Το υπερβολικό άγχος.
Οι φοβίες.
Οι καταναγκασμοί.
Η κατάθλιψη.
Οι εθισμοί.
Τα προβλήματα πρόσληψης τροφής (ανορεξία ή βουλιμία).
Συνήθη προβλήματα ζωής αφορούν τις σχέσεις μας με τους άλλους, τη σχέση με τον εαυτό μας, θέματα υγείας, σημαντικές αλλαγές ή αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε στη ζωή μας κλπ.
2. Η δυσκολία στην απάντηση “Τι είναι η Ψυχοθεραπεία”
Δεν είναι εύκολο να απαντήσουμε στην ερώτηση “τι είναι η Ψυχοθεραπεία?”. Μόνο η ετυμολογία της ως «θεραπεία της ψυχής» ανοίγει μεγάλη συζήτηση! Παραδοσιακά, η ψυχοθεραπεία είναι εξέλιξη της ψυχανάλυσης. Στο τέλος του 19ου αιώνα ο Φρόυντ προσπάθησε να κατανοήσει τα ιδιόμορφα συμπτώματα της υστερίας. Γιατί ένα άτομο εμφάνιζε παράλυση στο ένα χέρι ή το πόδι, ξαφνικά έχανε την όραση ή την ακοή του, ενώ δεν υπήρχε κάποια οργανική αιτία?
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Αυτά τα ερωτήματα οδήγησαν τον Φρόυντ να αναζητήσει τη ρίζα των συμπτωμάτων στον ψυχισμό του ατόμου. Ο Φρόυντ διερεύνησε και ανακάλυψε τον ‘βυθό’ της ανθρώπινης ψυχής που χαρακτηρίζεται από πρώιμα τραύματα και συγκρούσεις. Για να ανταπεξέλθουμε σε αυτά χρησιμοποιούμε μηχανισμούς άμυνας ώστε να προστατευτούμε από τα έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα που βιώσαμε. Οι ψυχικές μας άμυνες ‘σβήνουν’ είτε το δυσάρεστο συναίσθημα είτε ολόκληρη την ανάμνηση. Ωστόσο, αυτά δεν εξαφανίζονται, αλλά επιβιώνουν στο ασυνείδητο, όπως ένα ναυάγιο στον βυθό της θάλασσας. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την Ψυχαναλυτική Διάγνωση στο βιβλίο απο τις εκδόσεις ΙΨΥ “Ψυχαναλυτική Διάγνωση“.
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του Φρόυντ είναι ότι ένα πρώιμο δυσάρεστο βίωμα με κάποιον τρόπο γίνεται ένας μαγνήτης που προσελκύει ανάλογα βιώματα και στην ενήλικη ζωή. Επιπλέον, αν δεν γίνει αντικείμενο επεξεργασίας, συνεχίζει να επαναλαμβάνεται ερήμην του ατόμου εις το διηνεκές.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ερωτική μας ζωή. Πίσω από την απογοήτευση μιας 40αρας που δηλώνει πως όλοι οι άντρες στην αρχή ενθουσιάζονται μαζί της αλλά μετά την παρατάνε για μια άλλη, κρύβεται μια ιστορία που έζησε πολύ μικρή με τους γονείς της: Ο πατέρας που εγκατέλειψε τη μητέρα για μια άλλη, ή ο πατέρας ή η μητέρα που στην αρχή ενδιαφερόταν για εκείνη, μετά έπαψαν να ενδιαφέρονται είτε γιατί χώρισαν είτε γιατί ήρθε ένα άλλο παιδί που μονοπώλησε την προσοχή τους είναι πιθανά σενάρια που ενδεχομένως βίωσε αυτή η κοπέλα μικρή.
3. Στόχος της ψυχοθεραπείας
H ψυχοθεραπεία έχει σαν στόχο να φωτίσει κομμάτια του ψυχισμού μας που δεν μας είναι εύκολα ορατά ή συνειδητά. Όσο και αν έχουμε αναλύσει από μόνοι μας τον εαυτό μας και την ιστορία μας, πάντα υπάρχουν κομμάτια που δεν γνωρίζουμε και τα οποία αναδύονται στη σχέση με έναν σημαντικό άλλο. Προκύπτει, ωστόσο, το εύλογο ερώτημα: Για ποιον λόγο να θυμηθούμε πράγματα που μας πόνεσαν, μας φόβισαν ή μας έκαναν να νιώσουμε ντροπή ή ενοχές?
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Η βασική ανακάλυψη του Φρόυντ είναι πως αν βιώσουμε και κατανοήσουμε νοητικά και συναισθηματικά τι πραγματικά μας έχει συμβεί μέσα από μια ιδιαίτερη διαδικασία, έχουμε τη δυνατότητα να απαλλαγούμε από την επανάληψη αυτών των δυσλειτουργικών συμπεριφορών. Επιπλέον, απελευθερώνεται η ψυχική ενέργεια που είχαμε επενδύσει για να διατηρούμε τους μηχανισμούς άμυνας και έτσι έχουμε περισσότερη ενέργεια στη διάθεσή μας για να είμαστε δημιουργικοί και χαρούμενοι. Ο τρόπος που χρησιμοποιεί ο κάθε θεραπευτής για να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από δυσλειτουργικές συμπεριφορές ποικίλλει ανάλογα με τη θεραπευτική του προσέγγιση.
Σε μια γυναικοκτονία δεν χάνει τη ζωή της μόνο η γυναίκα, τη χάνουν και τα παιδιά της! Το πένθος σημαδεύει την απώλεια της μητέρας τους αλλά και την απώλεια του πατέρα τους. Είναι πλέον δολοφόνος και θα παραμείνει στη φυλακή. Επιπλέον, σημαδεύει και την απώλεια της παιδικής τους ηλικίας, εφόσον δεν είναι δυνατόν να παραμείνουν παιδιά.
Σε αυτά προστίθεται και ο θόρυβος από τα αστυνομικά δελτία, τα ΜΜΕ, ο σχολικός και κοινωνικός στιγματισμός. Πολλά ερωτήματα τα βασανίζουν και δεν ξέρουν με ποιον να τα συζητήσουν.
Δεν είναι τόσο θέμα των ‘ειδικών’ αυτά τα παιδιά, όσο του σχολείου και της ευρύτερης κοινότητας. Χρειάζεται να τα αγκαλιάσουμε, η αποδοχή των συμμαθητών τους και των δασκάλων τους είναι βάλσαμο για αυτά. Υπάρχουν ψυχολόγοι στα σχολεία, εξειδικευμένοι φορείς όπως η Μέριμνα, τα Κέντρα Πρόληψης και τα Κέντρα Κοινότητας. Σε αυτά μπορούν να απευθυνθούν οι εκπαιδευτικοί και η οικογένεια για ενημέρωση και στήριξη. Τα παιδιά γυναικοκτονιών χρειάζονται στήριξη για πολλά-πολλά χρόνια, σε κάθε βήμα της ζωής τους.
Πως μπορούμε να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά;
Μπορούμε να πάρουμε απαντήσεις στον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά μέσα από το βιβλίο ‘Το πένθος στα παιδιά’ από τις εκδόσεις του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας. Στόχος του βιβλίου είναι να βοηθήσει ψυχολόγους, γονείς και εκπαιδευτικούς να προσεγγίσουν και να στηρίξουν τα παιδιά που βιώνουν μια σοβαρή απώλεια, όπως αυτή μιας γυναικοκτονίας. Επίσης ενημερώνει για το πώς να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά σε ζητήματα απώλειας και πένθους, έτσι ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις μικρές και μεγάλες απώλειες της ζωής τους.
“Στην περίπτωση βίαιου θανάτου, το παιδί αποτυπώνει τρομαχτικές εικόνες στο μυαλό του και συχνά υποφέρει από εφιάλτες το βράδυ, βιώνει δηλαδή μια μετατραυματική διαταραχή. Ακόμη και το να ακούσει για έναν βίαιο θάνατο, χωρίς να έχει εκτεθεί στη σκηνή, αφήνει στο παιδί δυσάρεστες εικόνες. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε το παιδί να μιλήσει για αυτά που είδε και άκουσε και να αναφέρει με λεπτομέρειες τις εντυπώσεις που του άφησε το τραυματικό γεγονός (Pynoos et al., 1987).
Σε περίπτωση ανθρωποκτονίας, τα παιδιά θέτουν δύσκολες ερωτήσεις. Μία από αυτές είναι «Υπέφερε;». Συχνά, επίσης, ρωτάνε «Τρόμαξε;». Σε αυτά τα ερωτήματα μπορούμε να απαντήσουμε: «Εάν πόνεσε, ήταν μόνο για λίγο και μετά όλα ηρέμησαν και δεν φοβόταν καθόλου», όπως επίσης και «Δεν είμαι σίγουρος/η, αλλά ξέρω πως όσο και αν τρόμαξε, δεν κράτησε πολύ και γνώριζε ότι εμείς τον/την αγαπάμε πολύ» (J. Johnson, 1999, σελ. 40).
Μια ιδιαίτερη περίπτωση είναι όταν ο πατέρας σκοτώνει τη μητέρα του παιδιού. Η Dora Black ( 1996), η οποία μελέτησε περισσότερες από 100 τέτοιες περιπτώσεις, αναφέρεται στην ιδιαίτερη προσοχή και εμπειρογνωμοσύνη που απαιτείται για την πρώιμη παρέμβαση κατά την εμφάνιση μετατραυματικής διαταραχής στο παιδί, καθώς και για την ένταξή του σε ένα ασφαλές συγγενικό περιβάλλον, στο οποίο οι συγγενείς θα μπορούν να έχουν άμεση συμβουλευτική όσον αφορά τη φροντίδα του. Άλλα ζητήματα αφορούν την ψυχολογική στήριξη του παιδιού σε περίπτωση που κληθεί να καταθέσει στο δικαστήριο ως μάρτυρας, ώστε να μη τραυματιστεί ψυχικά από τη διαδικασία, καθώς και την προστασία του από την πίεση των συγγενών να προσχωρήσει στις θέσεις της μιας πλευράς έναντι της άλλης.”
Ο Απρίλιος ήταν ένας δύσκολος μήνας για την Ελλάδα. Στην αρχή είχαμε τη δολοφονία της Κυριακής Γρίβα έξω από το αστυνομικό τμήμα που αναζήτησε βοήθεια και στο τέλος μια πολυσυζητημένη, σχεδόν αθωωτική, απόφαση των δικαστών για τους ένοχους της μεγάλης πυρκαγιάς στο Μάτι που κόστισε τη ζωή σε 104 ανθρώπους.
Αγιοι Ανάργυροι: «Τι πρέπει να αλλάξει για να εμποδίσουμε την επόμενη γυναικοκτονία»
Μείωση εμπιστοσύνης στους θεσμούς, που θυμίζει τα χειρότερα χρόνια της μνημονιακής κρίσης, καταγράφει έρευνα της Public Issue. Μεγάλος χαμένος η Δικαιοσύνη, την οποία εμπιστεύεται μόλις το 27% των πολιτών.
Το αφιλόξενο ελληνικό σύστημα υγείας διώχνει τα παιδιά του – Η ανυπαρξία εκπαίδευσης, οι χαμηλοί μισθοί και οι «συνθήκες πολέμου» τούς στέλνουν στο εξωτερικό – Τι λένε δύο απόφοιτοι των Ιατρικών Σχολών
Στην Ισπανία χιλιάδες διαδηλώνουν κατά του μαζικού τουρισμού ενώ εμείς χαιρόμαστε για τον μαζικό τουρισμό που βουλιάζει και αλλοιώνει τα νησιά και τις παραλίες μας…
Εφηβικός εγκέφαλος: Πώς τo πρόχειρο φαγητό προκαλεί μη αναστρέψιμες βλάβες
Αρουραίοι που ακολούθησαν διατροφή πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη στην εφηβεία τους εμφάνισαν προβλήματα μνήμης που συνεχίστηκαν και στην ενήλικη ζωή τους, σύμφωνα με νέα μελέτη
Ματ Στράσλερ: «Μια μέρα το πεδίο Χιγκς μπορεί να μας εξολοθρεύσει»
Πώς το να υπάρχουμε πάνω στη γη μας κάνει να μοιάζουμε σαν ήρωες κατασκοπικού θρίλερ που κρέμονται από ένα τρένο που τρέχει με 240 χιλιόμετρα την ώρα; Μοιάζει το σύμπαν με μια τεράστια κιθάρα; Είναι το πεδίο Χιγκς βασικά μία γιγάντια, συμπαντική σούπα;
Μέχρι πρότινος, το πένθος το κρύβαμε, το αρνιόμασταν και το αποφεύγαμε. Πιστεύαμε πως αν μιλήσουμε γι’ αυτό, εκείνο παίρνει δύναμη, βγάζει κι άλλα κεφάλια και το σπαθί που έχουμε στη φαρέτρα μας πως δεν αρκεί.
Δεν ήταν μόνο ο πόνος του βαθύς, ήταν και μια παράδοξη ντροπή που το συνόδευε. Λες και ήμασταν οι μοναδικοί με το αντίστοιχο βίωμα. Λες και αυτή η μοναξιά στο βίωμα μας έκανε αλλόκοτους, καταραμένους. Λες και δεν συμβαίνει εκ των πραγμάτων στις ζωές όλων μας. Το πένθος, όλων των ειδών των απωλειών, επικοινωνούνταν πίσω από κλειστές πόρτες. Πόρτες οικιών ανθρώπων και θεραπευτών που ερμητικά κρατούσαν τα επτασφράγιστα μυστικά του πόνου που ξεπρόβαλε. Κλείνοντας την πόρτα, έπρεπε όλα αυτά να μείνουν εκεί, έπρεπε να φαινόμαστε ατρόμητοι πίσω από τις μακιγιαρισμένες μάσκες μας. Να ξορκίσουμε το κακό επειδή δεν μιλάμε γι’ αυτό.
Και τώρα ξάφνου το πένθος είναι παντού. Αδύνατον να κλειδαμπαρωθούν οι πόρτες, ανέφικτο να συγκρατηθούν τα δακρυσμένα μάτια και τα στόματα που μιλούν για τον πόνο της απώλειας, οποιαδήποτε απώλειας. Προφανώς και δεν μας αρέσει η νέα συνθήκη. Προφανώς και αναπολούμε την ελπίδα, συμβιβαζόμενοι ακόμα και με αυτή της μακιγιαρισμένης μάσκας. Προφανώς και είναι αδύνατο το βίωμα των συνεχών απωλειών και της επαφής με την πραγματικότητα. Αλλά να γυρίσουμε πού; Στη μοναξιά των κλειδαμπαρωμένων πορτών; Στην οδυνηρή πραγματικότητα χωρίς το μοίρασμα του βιώματος; Η απόλαυση θα έρθει, είναι άλλωστε μέρος της ροής. Αλλά πώς θα βιωθεί με ανοιχτές πληγές και με διαμελισμένα άκρα που η μοναξιά και η άρνηση θα τους έχουν προκαλέσει σηψαιμία;
Η ιστορία των ανθρώπων λέει πως το τραύμα προκαλείται κυρίως από την αδυναμία διαχείρισης του τραυματικού γεγονότος. Εκ των πραγμάτων η απώλεια είναι μια πληγή. Αλλά η πληγή που δεν φροντίζεται, που αιμορραγεί και που μένει ανοιχτή είναι κι αυτή που προκαλεί τις επιπλοκές. Το μοίρασμα του βιώματος και η έκφραση των συναισθημάτων παρέχουν οξυγόνο και γιατρειά.
Είναι σαν καθαρό νερό επάνω στην πληγή, η παρουσία του άλλου που γνωρίζει πώς είναι το βίωμα που ακούει. Μας μίλησε άλλωστε, πριν από λίγο, κι αυτός για τον δικό του πόνο. Και κάπως έτσι γινόμαστε πολλοί έξω από τις κλειδαμπάρωνες πόρτες. Και κάπως έτσι το πένθος που μιλιέται, ίσως και να νικιέται.
Σε αυτή την νέα σειρά άρθρων του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας (ΙΨΥ) θα βλέπουμε κάθε μήνα τα σημαντικότερα γεγονότα που συμβαίνουν στον κόσμο και αξίζει να μοιραστούμε μαζί σας! Σταχυολογεί η κλινική ψυχολόγος, Τάνια Αναγνωστοπούλου.
Θυμάμαι ακόμη πολύ καθαρά την πρώτη πρώτη ημέρα που ξεκίνησα να δουλεύω σε κέντρο «φιλοξενίας» προσφύγων. Ένα κέντρο λίγο πιο έξω από την Αθήνα. Θυμάμαι ακόμη τις σκηνές και τα container να ξεπροβάλλουν από τη στροφή του δρόμου, τις γυναίκες με τα χρωματιστά τους φορέματα να πηγαίνουν βόλτα τα μωρά τους, παρέες αντρών να συζητάνε σε αυτοσχέδια καταστήματα και παιδιά να παίζουν σχεδόν ανέμελα στην παιδική χαρά. Κατά κάποιο τρόπο η ζωή συνεχίζεται ακόμη και στο πιο αφιλόξενο καμπ. Δυστυχώς, λίγες ώρες αργότερα έμαθα ότι στα καμπ ο πόνος βρίσκεται καλά κρυμμένος μέσα στις σκηνές. Read More “Ποιος θα φυλάξει τους φύλακες – εμπειρίες μιας ψυχολόγου από τα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων”
Για να απαντήσουμε τι είναι η Ψυχοθεραπεία, ξεκινάμε απο τον ορισμό της. Σαν ορισμό, με απλά λόγια, η ατομική ψυχοθεραπεία αφορά την αναζήτηση βοήθειας από ένα εξειδικευμένο άτομο για την κατανόηση και επίλυση ενός προβλήματος ζωής που μας απασχολεί ή κάποιου συμπτώματος που μας δυσκολεύει.
Ενδεικτικά συμπτώματα είναι:
Το υπερβολικό άγχος.
Οι φοβίες.
Οι καταναγκασμοί.
Η κατάθλιψη.
Οι εθισμοί.
Τα προβλήματα πρόσληψης τροφής (ανορεξία ή βουλιμία).
Συνήθη προβλήματα ζωής αφορούν τις σχέσεις μας με τους άλλους, τη σχέση με τον εαυτό μας, θέματα υγείας, σημαντικές αλλαγές ή αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε στη ζωή μας κλπ.
2. Η δυσκολία στην απάντηση “Τι είναι η Ψυχοθεραπεία”
Δεν είναι εύκολο να απαντήσουμε στην ερώτηση “τι είναι η Ψυχοθεραπεία?”. Μόνο η ετυμολογία της ως «θεραπεία της ψυχής» ανοίγει μεγάλη συζήτηση! Παραδοσιακά, η ψυχοθεραπεία είναι εξέλιξη της ψυχανάλυσης. Στο τέλος του 19ου αιώνα ο Φρόυντ προσπάθησε να κατανοήσει τα ιδιόμορφα συμπτώματα της υστερίας. Γιατί ένα άτομο εμφάνιζε παράλυση στο ένα χέρι ή το πόδι, ξαφνικά έχανε την όραση ή την ακοή του, ενώ δεν υπήρχε κάποια οργανική αιτία?
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Αυτά τα ερωτήματα οδήγησαν τον Φρόυντ να αναζητήσει τη ρίζα των συμπτωμάτων στον ψυχισμό του ατόμου. Ο Φρόυντ διερεύνησε και ανακάλυψε τον ‘βυθό’ της ανθρώπινης ψυχής που χαρακτηρίζεται από πρώιμα τραύματα και συγκρούσεις. Για να ανταπεξέλθουμε σε αυτά χρησιμοποιούμε μηχανισμούς άμυνας ώστε να προστατευτούμε από τα έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα που βιώσαμε. Οι ψυχικές μας άμυνες ‘σβήνουν’ είτε το δυσάρεστο συναίσθημα είτε ολόκληρη την ανάμνηση. Ωστόσο, αυτά δεν εξαφανίζονται, αλλά επιβιώνουν στο ασυνείδητο, όπως ένα ναυάγιο στον βυθό της θάλασσας. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την Ψυχαναλυτική Διάγνωση στο βιβλίο απο τις εκδόσεις ΙΨΥ “Ψυχαναλυτική Διάγνωση“.
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του Φρόυντ είναι ότι ένα πρώιμο δυσάρεστο βίωμα με κάποιον τρόπο γίνεται ένας μαγνήτης που προσελκύει ανάλογα βιώματα και στην ενήλικη ζωή. Επιπλέον, αν δεν γίνει αντικείμενο επεξεργασίας, συνεχίζει να επαναλαμβάνεται ερήμην του ατόμου εις το διηνεκές.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ερωτική μας ζωή. Πίσω από την απογοήτευση μιας 40αρας που δηλώνει πως όλοι οι άντρες στην αρχή ενθουσιάζονται μαζί της αλλά μετά την παρατάνε για μια άλλη, κρύβεται μια ιστορία που έζησε πολύ μικρή με τους γονείς της: Ο πατέρας που εγκατέλειψε τη μητέρα για μια άλλη, ή ο πατέρας ή η μητέρα που στην αρχή ενδιαφερόταν για εκείνη, μετά έπαψαν να ενδιαφέρονται είτε γιατί χώρισαν είτε γιατί ήρθε ένα άλλο παιδί που μονοπώλησε την προσοχή τους είναι πιθανά σενάρια που ενδεχομένως βίωσε αυτή η κοπέλα μικρή.
3. Στόχος της ψυχοθεραπείας
H ψυχοθεραπεία έχει σαν στόχο να φωτίσει κομμάτια του ψυχισμού μας που δεν μας είναι εύκολα ορατά ή συνειδητά. Όσο και αν έχουμε αναλύσει από μόνοι μας τον εαυτό μας και την ιστορία μας, πάντα υπάρχουν κομμάτια που δεν γνωρίζουμε και τα οποία αναδύονται στη σχέση με έναν σημαντικό άλλο. Προκύπτει, ωστόσο, το εύλογο ερώτημα: Για ποιον λόγο να θυμηθούμε πράγματα που μας πόνεσαν, μας φόβισαν ή μας έκαναν να νιώσουμε ντροπή ή ενοχές?
Τι είναι η Ψυχοθεραπεία?
Η βασική ανακάλυψη του Φρόυντ είναι πως αν βιώσουμε και κατανοήσουμε νοητικά και συναισθηματικά τι πραγματικά μας έχει συμβεί μέσα από μια ιδιαίτερη διαδικασία, έχουμε τη δυνατότητα να απαλλαγούμε από την επανάληψη αυτών των δυσλειτουργικών συμπεριφορών. Επιπλέον, απελευθερώνεται η ψυχική ενέργεια που είχαμε επενδύσει για να διατηρούμε τους μηχανισμούς άμυνας και έτσι έχουμε περισσότερη ενέργεια στη διάθεσή μας για να είμαστε δημιουργικοί και χαρούμενοι. Ο τρόπος που χρησιμοποιεί ο κάθε θεραπευτής για να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από δυσλειτουργικές συμπεριφορές ποικίλλει ανάλογα με τη θεραπευτική του προσέγγιση.
Σε μια γυναικοκτονία δεν χάνει τη ζωή της μόνο η γυναίκα, τη χάνουν και τα παιδιά της! Το πένθος σημαδεύει την απώλεια της μητέρας τους αλλά και την απώλεια του πατέρα τους. Είναι πλέον δολοφόνος και θα παραμείνει στη φυλακή. Επιπλέον, σημαδεύει και την απώλεια της παιδικής τους ηλικίας, εφόσον δεν είναι δυνατόν να παραμείνουν παιδιά.
Σε αυτά προστίθεται και ο θόρυβος από τα αστυνομικά δελτία, τα ΜΜΕ, ο σχολικός και κοινωνικός στιγματισμός. Πολλά ερωτήματα τα βασανίζουν και δεν ξέρουν με ποιον να τα συζητήσουν.
Δεν είναι τόσο θέμα των ‘ειδικών’ αυτά τα παιδιά, όσο του σχολείου και της ευρύτερης κοινότητας. Χρειάζεται να τα αγκαλιάσουμε, η αποδοχή των συμμαθητών τους και των δασκάλων τους είναι βάλσαμο για αυτά. Υπάρχουν ψυχολόγοι στα σχολεία, εξειδικευμένοι φορείς όπως η Μέριμνα, τα Κέντρα Πρόληψης και τα Κέντρα Κοινότητας. Σε αυτά μπορούν να απευθυνθούν οι εκπαιδευτικοί και η οικογένεια για ενημέρωση και στήριξη. Τα παιδιά γυναικοκτονιών χρειάζονται στήριξη για πολλά-πολλά χρόνια, σε κάθε βήμα της ζωής τους.
Πως μπορούμε να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά;
Μπορούμε να πάρουμε απαντήσεις στον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να βοηθήσουμε αυτά τα παιδιά μέσα από το βιβλίο ‘Το πένθος στα παιδιά’ από τις εκδόσεις του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας. Στόχος του βιβλίου είναι να βοηθήσει ψυχολόγους, γονείς και εκπαιδευτικούς να προσεγγίσουν και να στηρίξουν τα παιδιά που βιώνουν μια σοβαρή απώλεια, όπως αυτή μιας γυναικοκτονίας. Επίσης ενημερώνει για το πώς να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά σε ζητήματα απώλειας και πένθους, έτσι ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις μικρές και μεγάλες απώλειες της ζωής τους.
“Στην περίπτωση βίαιου θανάτου, το παιδί αποτυπώνει τρομαχτικές εικόνες στο μυαλό του και συχνά υποφέρει από εφιάλτες το βράδυ, βιώνει δηλαδή μια μετατραυματική διαταραχή. Ακόμη και το να ακούσει για έναν βίαιο θάνατο, χωρίς να έχει εκτεθεί στη σκηνή, αφήνει στο παιδί δυσάρεστες εικόνες. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε το παιδί να μιλήσει για αυτά που είδε και άκουσε και να αναφέρει με λεπτομέρειες τις εντυπώσεις που του άφησε το τραυματικό γεγονός (Pynoos et al., 1987).
Σε περίπτωση ανθρωποκτονίας, τα παιδιά θέτουν δύσκολες ερωτήσεις. Μία από αυτές είναι «Υπέφερε;». Συχνά, επίσης, ρωτάνε «Τρόμαξε;». Σε αυτά τα ερωτήματα μπορούμε να απαντήσουμε: «Εάν πόνεσε, ήταν μόνο για λίγο και μετά όλα ηρέμησαν και δεν φοβόταν καθόλου», όπως επίσης και «Δεν είμαι σίγουρος/η, αλλά ξέρω πως όσο και αν τρόμαξε, δεν κράτησε πολύ και γνώριζε ότι εμείς τον/την αγαπάμε πολύ» (J. Johnson, 1999, σελ. 40).
Μια ιδιαίτερη περίπτωση είναι όταν ο πατέρας σκοτώνει τη μητέρα του παιδιού. Η Dora Black ( 1996), η οποία μελέτησε περισσότερες από 100 τέτοιες περιπτώσεις, αναφέρεται στην ιδιαίτερη προσοχή και εμπειρογνωμοσύνη που απαιτείται για την πρώιμη παρέμβαση κατά την εμφάνιση μετατραυματικής διαταραχής στο παιδί, καθώς και για την ένταξή του σε ένα ασφαλές συγγενικό περιβάλλον, στο οποίο οι συγγενείς θα μπορούν να έχουν άμεση συμβουλευτική όσον αφορά τη φροντίδα του. Άλλα ζητήματα αφορούν την ψυχολογική στήριξη του παιδιού σε περίπτωση που κληθεί να καταθέσει στο δικαστήριο ως μάρτυρας, ώστε να μη τραυματιστεί ψυχικά από τη διαδικασία, καθώς και την προστασία του από την πίεση των συγγενών να προσχωρήσει στις θέσεις της μιας πλευράς έναντι της άλλης.”
Ο Απρίλιος ήταν ένας δύσκολος μήνας για την Ελλάδα. Στην αρχή είχαμε τη δολοφονία της Κυριακής Γρίβα έξω από το αστυνομικό τμήμα που αναζήτησε βοήθεια και στο τέλος μια πολυσυζητημένη, σχεδόν αθωωτική, απόφαση των δικαστών για τους ένοχους της μεγάλης πυρκαγιάς στο Μάτι που κόστισε τη ζωή σε 104 ανθρώπους.
Αγιοι Ανάργυροι: «Τι πρέπει να αλλάξει για να εμποδίσουμε την επόμενη γυναικοκτονία»
Μείωση εμπιστοσύνης στους θεσμούς, που θυμίζει τα χειρότερα χρόνια της μνημονιακής κρίσης, καταγράφει έρευνα της Public Issue. Μεγάλος χαμένος η Δικαιοσύνη, την οποία εμπιστεύεται μόλις το 27% των πολιτών.
Το αφιλόξενο ελληνικό σύστημα υγείας διώχνει τα παιδιά του – Η ανυπαρξία εκπαίδευσης, οι χαμηλοί μισθοί και οι «συνθήκες πολέμου» τούς στέλνουν στο εξωτερικό – Τι λένε δύο απόφοιτοι των Ιατρικών Σχολών
Στην Ισπανία χιλιάδες διαδηλώνουν κατά του μαζικού τουρισμού ενώ εμείς χαιρόμαστε για τον μαζικό τουρισμό που βουλιάζει και αλλοιώνει τα νησιά και τις παραλίες μας…
Εφηβικός εγκέφαλος: Πώς τo πρόχειρο φαγητό προκαλεί μη αναστρέψιμες βλάβες
Αρουραίοι που ακολούθησαν διατροφή πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη στην εφηβεία τους εμφάνισαν προβλήματα μνήμης που συνεχίστηκαν και στην ενήλικη ζωή τους, σύμφωνα με νέα μελέτη
Ματ Στράσλερ: «Μια μέρα το πεδίο Χιγκς μπορεί να μας εξολοθρεύσει»
Πώς το να υπάρχουμε πάνω στη γη μας κάνει να μοιάζουμε σαν ήρωες κατασκοπικού θρίλερ που κρέμονται από ένα τρένο που τρέχει με 240 χιλιόμετρα την ώρα; Μοιάζει το σύμπαν με μια τεράστια κιθάρα; Είναι το πεδίο Χιγκς βασικά μία γιγάντια, συμπαντική σούπα;
Μέχρι πρότινος, το πένθος το κρύβαμε, το αρνιόμασταν και το αποφεύγαμε. Πιστεύαμε πως αν μιλήσουμε γι’ αυτό, εκείνο παίρνει δύναμη, βγάζει κι άλλα κεφάλια και το σπαθί που έχουμε στη φαρέτρα μας πως δεν αρκεί.
Δεν ήταν μόνο ο πόνος του βαθύς, ήταν και μια παράδοξη ντροπή που το συνόδευε. Λες και ήμασταν οι μοναδικοί με το αντίστοιχο βίωμα. Λες και αυτή η μοναξιά στο βίωμα μας έκανε αλλόκοτους, καταραμένους. Λες και δεν συμβαίνει εκ των πραγμάτων στις ζωές όλων μας. Το πένθος, όλων των ειδών των απωλειών, επικοινωνούνταν πίσω από κλειστές πόρτες. Πόρτες οικιών ανθρώπων και θεραπευτών που ερμητικά κρατούσαν τα επτασφράγιστα μυστικά του πόνου που ξεπρόβαλε. Κλείνοντας την πόρτα, έπρεπε όλα αυτά να μείνουν εκεί, έπρεπε να φαινόμαστε ατρόμητοι πίσω από τις μακιγιαρισμένες μάσκες μας. Να ξορκίσουμε το κακό επειδή δεν μιλάμε γι’ αυτό.
Και τώρα ξάφνου το πένθος είναι παντού. Αδύνατον να κλειδαμπαρωθούν οι πόρτες, ανέφικτο να συγκρατηθούν τα δακρυσμένα μάτια και τα στόματα που μιλούν για τον πόνο της απώλειας, οποιαδήποτε απώλειας. Προφανώς και δεν μας αρέσει η νέα συνθήκη. Προφανώς και αναπολούμε την ελπίδα, συμβιβαζόμενοι ακόμα και με αυτή της μακιγιαρισμένης μάσκας. Προφανώς και είναι αδύνατο το βίωμα των συνεχών απωλειών και της επαφής με την πραγματικότητα. Αλλά να γυρίσουμε πού; Στη μοναξιά των κλειδαμπαρωμένων πορτών; Στην οδυνηρή πραγματικότητα χωρίς το μοίρασμα του βιώματος; Η απόλαυση θα έρθει, είναι άλλωστε μέρος της ροής. Αλλά πώς θα βιωθεί με ανοιχτές πληγές και με διαμελισμένα άκρα που η μοναξιά και η άρνηση θα τους έχουν προκαλέσει σηψαιμία;
Η ιστορία των ανθρώπων λέει πως το τραύμα προκαλείται κυρίως από την αδυναμία διαχείρισης του τραυματικού γεγονότος. Εκ των πραγμάτων η απώλεια είναι μια πληγή. Αλλά η πληγή που δεν φροντίζεται, που αιμορραγεί και που μένει ανοιχτή είναι κι αυτή που προκαλεί τις επιπλοκές. Το μοίρασμα του βιώματος και η έκφραση των συναισθημάτων παρέχουν οξυγόνο και γιατρειά.
Είναι σαν καθαρό νερό επάνω στην πληγή, η παρουσία του άλλου που γνωρίζει πώς είναι το βίωμα που ακούει. Μας μίλησε άλλωστε, πριν από λίγο, κι αυτός για τον δικό του πόνο. Και κάπως έτσι γινόμαστε πολλοί έξω από τις κλειδαμπάρωνες πόρτες. Και κάπως έτσι το πένθος που μιλιέται, ίσως και να νικιέται.
Σε αυτή την νέα σειρά άρθρων του Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας (ΙΨΥ) θα βλέπουμε κάθε μήνα τα σημαντικότερα γεγονότα που συμβαίνουν στον κόσμο και αξίζει να μοιραστούμε μαζί σας! Σταχυολογεί η κλινική ψυχολόγος, Τάνια Αναγνωστοπούλου.
Θυμάμαι ακόμη πολύ καθαρά την πρώτη πρώτη ημέρα που ξεκίνησα να δουλεύω σε κέντρο «φιλοξενίας» προσφύγων. Ένα κέντρο λίγο πιο έξω από την Αθήνα. Θυμάμαι ακόμη τις σκηνές και τα container να ξεπροβάλλουν από τη στροφή του δρόμου, τις γυναίκες με τα χρωματιστά τους φορέματα να πηγαίνουν βόλτα τα μωρά τους, παρέες αντρών να συζητάνε σε αυτοσχέδια καταστήματα και παιδιά να παίζουν σχεδόν ανέμελα στην παιδική χαρά. Κατά κάποιο τρόπο η ζωή συνεχίζεται ακόμη και στο πιο αφιλόξενο καμπ. Δυστυχώς, λίγες ώρες αργότερα έμαθα ότι στα καμπ ο πόνος βρίσκεται καλά κρυμμένος μέσα στις σκηνές. Read More “Ποιος θα φυλάξει τους φύλακες – εμπειρίες μιας ψυχολόγου από τα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων”
